Merkez bankaları, 2025 yılının ilk 6 ayında faiz adımlarını temkinli atmaya devam etti.
Tüm ülkelerin merkez bankaları, enflasyonla mücadelelerini sürdürürken değişebilecek ticaret stratejileri başta olmak üzere küresel ekonomideki belirsizliklerin etkisiyle temkinli davranmaya devam ediyor.
Dünyanın en büyük ekonomisi konumundaki ABD’nin korumacı ticaret politikasının enflasyonist baskıları güçlendirebileceği ve büyümeyi olumsuz etkileyebileceğine yönelik endişeler, diğer büyük ekonomilerin kararları üzerinde etkili oluyor.
FAİZ İNDİRİMİ YAPAN MERKEZ BANKALARI
Yılın ilk yarısında Avrupa Merkez Bankası (ECB) 3 temel politika faizinde 100’er baz puan, İngiltere Merkez Bankası (BoE) 50 baz puan, Güney Kore Merkez Bankası 50 baz puan, Avustralya Merkez Bankası (RBA) 50 baz puan, Yeni Zelanda Merkez Bankası (RBNZ) 100 baz puan ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 150 baz puan indirim yaptı.
ECB yılın ilk yarısında 3 temel politika faizini 100’er baz puan düşürerek parasal gevşemesini sürdüren büyük merkez bankaları arasında yer aldı. Yıl başından bu yana düzenlenen 4 toplantıda 25’er baz puan indirime giden ECB, bölgedeki devam eden resesyon endişelerini baskılamak için parasal gevşeme tutumunu sürdürdü.
Asya tarafında da enflasyonla mücadele devam ederken Güney Kore Merkez Bankası ekonomik yavaşlamanın önüne geçmek ve güç kaybeden enflasyona paralel olarak politika faizini yılın ilk 6 ayında toplamda 50 baz puan indirdi.
Avustralya‘da RBA şubat ayında ülkedeki güç kaybeden enflasyonun etkisiyle Ekim 2020’den sonra ilk kez referans faiz oranını 25 baz puan düşürerek faiz indiren merkez bankalarının arasına katıldı.
Mayıs ayında da politika faizini 25 baz puan indiren RBA, yılın ilk 6 ayında toplamda 50 baz puanlık parasal gevşemeye gitmiş oldu. Son politika metninde, politika faizi oranının 25 baz puan düşürülerek yüzde 3,85’e çekildiği belirtilerek, enflasyona yönelik yukarı yönlü risklerin azaldığı bildirildi.
Yeni Zelanda‘da RBNZ de yıl başından bu yana politika faizini 3 toplantıda toplamda 100 baz puan düşürerek yüzde 3,25’e çekti.
Parasal olarak en fazla gevşeyen merkez bankalarından olan RBNZ’de enflasyon ve küresel ticaret gelişmelerine yönelik risklerin yakından takip edilmeye devam ettiği vurgusu yapılmaya devam etti.
Yurt içinde ise TCMB bu yılın ilk 6 ayında iki toplantıda 250’şer baz puan olmak üzere toplamda 500 baz puan faiz indirmesine karşın nisan toplantısında 350 baz puan faiz artırımına gitti.
Böylece sene başından bu yana toplamda 150 baz puan gevşeyen TCMB, yılın ilk yarısında politika faizini yüzde 46 seviyesine indirmiş oldu.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) ise yılın ilk yarısında 25 baz puan faiz artırımına giderken, dünyanın odağındaki
Japonya tarafında ise yılın ilk yarısında bir kez faiz artırımına gidilerek para politikasının sıkılaştırılmasına yönelik adım atıldı. BoJ’dan yapılan açıklamalarda pirinç fiyatları kaynaklı gıda enflasyonuna dikkat çekilirken, fiyat artışlarında beklentilerin üzerinde bir artış olması durumunda parasal sıkılığın artırılacağı vurgulandı.
Japonya’da politika faizi temmuz ayı itibariyle yüzde 0,5 seviyesinde bulunurken, ülkede enflasyon mayıs ayı itibariyle yıllık bazda beklentilere paralel olarak yüzde 3,5 seviyesinde gerçekleşti.
Analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda BoJ’un yılın ikinci yarısında da 25 baz puanlık ikinci bir indirime gidebileceğinin fiyatlandığını belirtirken, ülkenin ABD ile olan ticari ilişkileri ve gıda fiyatlarındaki gelişmelerin para politikası için temel göstergeler olduğunu söyledi.
FAİZİ SABİT BIRAKAN MERKEZ BANKALARI
ABD Merkez Bankası (Fed), yılın ilk yarısında para politikasını değiştirmedi.